الگوهای رقابت راهبردی ایران و عربستان و امنیت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران

در بررسی روابط ایران و عربستان قبل از انقلاب اسلامی و بعد از انقلاب هرچند شاهد همکاری هایی در برخی از بخش ها، بین این دو بودیم، اما رقابت های گسترده ای را همواره در عرصه های ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک و ژئوکالچر شاهد هستیم. این دو کشور مهم ترین بازیگران منطقه خاورمیانه و حوزه خلیج فارس به شمار می آیند و از اثرگذارترین کشورهای منطقه اند. ایران یک قدرت منطقه ای است و از سوی دیگر عربستان می کوشد با گسترش نفوذ منطقه ای خود به رویارویی با برتری منطقه ای ایران بپردازد. این پژوهش با دوسوال اصلی روبرو است، سوال اول الگوهای راهبردی در سیاست خارجی ایران و عربستان چیست؟ و در بخش دوم سوال اصلی این موضوع مطرح می شود که راهبردهای دو کشور در منطقه چه پیامدهای امنیتی منطقه ای را برای جمهوری اسلامی ایران دربر خواهد داشت؟ دراین راستا با توجه به این که روابط کشورهای خاورمیانه را بر پایه الگوی رئالیسمی بررسی می کنند، این پژوهش نیز روابط دو کشور را در قالب تئوری موازنه قوا و در قالب الگوی رقابت مورد بررسی قرار می دهد. یافته های پژوهش را می توان این این گونه بیان کرد که رقابت های منطقه ای عربستان و جمهوری اسلامی ایران موجبات واگرایی و بروز تنش هایی در روابط دو کشور به وجود آورده است که پیامدهای این رقابت در عرصه های ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک و ژئوکالچر می تواند چالش های امنیتی را برای کشور ما به همراه داشته باشد.